Een zonevreemde woning kopen? Dit zijn alle regels.
Ben je de trotse eigenaar van een prachtige maar verouderde hoeve, boerderij of een ander uniek pand buiten de stads- of dorpskern? Het renoveren van een zonevreemde woning kan een droom zijn die werkelijkheid wordt – maar het brengt ook specifieke regels en beperkingen met zich mee. Overweeg je zo’n woning te kopen en te renoveren? Dan is het belangrijk om die regels goed te begrijpen. Zo zorg je ervoor dat jouw project soepel verloopt en voldoet aan alle wet- en regelgeving.
In dit artikel geven we een overzicht van de belangrijkste aspecten om rekening mee te houden, ongeacht of je kiest voor een kleine verbouwing of een volledige totaalrenovatie.
WAT IS EEN ZONEVREEMDE WONING?
Een zonevreemde woning is een pand dat staat in een gebied waar tegenwoordig eigenlijk niet meer gebouwd mag worden, zoals landbouwgrond, natuurgebieden of open ruimte zones. Dit soort woningen werden vaak tientallen jaren geleden gebouwd, toen de regels minder strikt waren en vóór de invoering van de gewestplannen (+/- jaren ’70). Omdat de bestemming van het gebied sindsdien mogelijk is gewijzigd, mag je officieel niet zomaar bijbouwen of uitbreiden. Voor eigenaars die willen renoveren, brengt deze regelgeving unieke uitdagingen met zich mee.
WELKE MOGELIJKHEDEN ZIJN ER VOOR RENOVATIE?
Bij renovatie kun je verschillende werken plannen. Hier zijn de belangrijkste categorieën:
Onderhoudswerken zonder impact op de stabiliteit
Denk aan schilderen, herstellen van gevels of vervangen van dakbedekking.
Hiervoor is in principe géén vergunning nodig.
Werken met impact op de stabiliteit
Denk aan structurele ingrepen zoals het versterken van vloeren of muren.
Hier is standaard een vergunning nodig. Deze kan verkregen worden op voorwaarde dat de woning in goede staat is en niet verkrot.
Verbouwen, herbouwen of uitbreiden
Dit vereist standaard een vergunning.
In zonevreemd gebied mag een woning vaak worden uitgebreid tot maximaal 1000 m³, inclusief bijgebouwen.
Voor meer informatie raadpleeg de website van de Vlaamse Overheid.
WELKE VERGUNNINGEN HEB JE NODIG?
Als je verbouwingswerken uitvoert, heb je meestal een omgevingsvergunning nodig. Bij structurele ingrepen, zoals uitbreidingen of stabiliteitswerken, is een architect verplicht. Controleer bovendien vooraf:
Hoofdzakelijk vergunde constructie: Is de woning vergund of vergund geacht? Vergund betekent dat er reeds een omgevingsvergunning werd afgeleverd voor de woning. Vergund geacht betekent dat deze al aanwezig is van voor invoering van de gewestplannen jaren '70. Dit kun je aantonen met luchtfoto’s of een oude kadastrale schets.
Zonevreemde constructie: Indien de oorspronkelijke functie van het pand anders was (bijvoorbeeld een landbouwerswoning), kan een functiewijziging nodig zijn naar zonevreemde woning.
HOE KAN EEN ARCHITECT JE HELPEN?
Een architect met ervaring in zonevreemde woningen begeleidt je tijdens elke stap van het proces, van ontwerp tot vergunningaanvraag en uitvoering. Denk aan:
Slimme indeling en ontwerp: Een architect benut de bestaande ruimte maximaal, met oog voor esthetiek en functionaliteit.
Vergunningen: De juiste vergunningen zorgen voor een zorgeloos renovatieproces.
Duurzame en passende materialen: Maak duurzame keuzes die het karakter van jouw woning respecteren, afgestemd op jouw voorkeuren.
CONCLUSIE: REALISEER JOUW DROOMRENOVATIE MET DE JUISTE KENNIS
Het renoveren van een zonevreemde woning vraagt om specifieke kennis en begeleiding. Laat je goed informeren over de regels en beperkingen, zodat je jouw droomwoning kunt realiseren op die unieke locatie – zonder onaangename verrassingen.
Ben je klaar om te starten, maar weet je niet waar je moet beginnen? Neem gerust contact op voor een vrijblijvend gesprek. Samen bekijken we jouw plannen en zorgen we ervoor dat jouw renovatie voldoet aan alle vereisten, zodat jij kunt genieten van een stijlvolle woning midden in de natuur.
CHARLOTTE PIETERS
Charlotte is ingenieur-architect. Ze wil jou helpen aan een vakantiegevoel bij jou thuis, op een duurzame manier zonder in te boeten op luxe. Dat doet ze via haar architectuuropdrachten voor verbouwing of nieuwbouw, waarbij ook jij aan de slag kan met jouw woning.